Güçlendiriciler yada diğer isimleriyle yükseltgeçler, zayıf elektronik sinyallerinin genliklerini büyütmek için kullanılan devre bloklarıdır. Elektronik sinyaller devrelerde kullanıldıkları yere göre gerilim veya akım formunda olabilirler. Dolayısıyla transistörler de elektrik devrelerinde farklı konfigürasyonlarda bağlanarak gerilim veya akım yükseltmek için kullanılırlar. Hem akımı hem de gerilimi yükselten güçlendiricilere ise güç yükseltgeçleri denir.
Gerilim ve akım kazancı sağlayan BJT transistörlü güçlendiriciye örnek olarak ortak emitörlü yükseltgeç verilebilir. Bu konfigürasyonda yükseltilecek giriş sinyali beyz-emitör arasına uygulanır, yükseltilen çıkış sinyali ise kolektör-emitör arasından alınır. Bu yükseltecin önemli bir özelliği ise giriş sinyalin fazını 180 derece kaydırma (inversion) yapmasıdır.
Bazen devre içerisinde bir yerdeki gerilimi devrenin başka bir yerinde kullanmak gerekebilir. Bu işlemi yaparken coupling'den dolayı empedans uyumsuzluğu oluşur, gerilim seviyesi düşer ve veri kaybolur. Bunu önlemek için gerilim tamponları (voltage buffer) kullanılır. Bu tamponlar gerilim kazancı 1 (bir) olan yüksek giriş empedansına sahip yükseltgeç özelliği gösterirler. Bu tip bir yükseltgecin transistörlü karşılığı ortak kolektörlü yükseltgeçlerdir. Bu konfigürasyonda giriş gerilimi beyz-kolektör arasından verilir , çıkış gerilimi ise emitör-kolektör arasından alınır. Ortak kolektörlü yükseltgeçler akım kazancı sağlarlar.
Eğer ilgili sinyal gerilim formunda değilde akım formunda ise bu kezde akımı kaybetmemek için akım tamponu (current buffer) kullanılması gerekir. Bu kez transistör ortak-beyz kanfigürasyonunda bağlanır. Bu kez giriş kolektör-beyz arasından verilirken çıkış emitör-beyz arasından alınır. Bu tip yükseltgeçler gerilim kazancı sağlarlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder